Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, İzmir ili Karabağlar ilçesinde yer alan tüm devlet liselerinde sigara kullanım sıklığı ve alkol-madde kullanımı ile ilişkili olabilecek sosyodemografik ve psikolojik faktörleri belirlemektir.

Yöntem: Sosyodemografik veri formu, Özgüven Ölçeği (SCS) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (MSPSS), 1.697 lise öğrencisine online olarak uygulanmış ve sonuçları analiz edilmiştir.

Bulgular: Öğrencilerin 159’u (%9,4) sigara kullanmaktaydı. SCS puan ortalaması 3,85±0,63 olarak bulundu. MSPSS puan ortalaması 64,51±16,71 olarak bulundu. Sigara içen öğrencilerin toplam MSPSS puanı (61,51±17,30), içmeyenlere (64,82±16,62) göre anlamlı derecede düşük bulundu. Sigara içen öğrencilerde devamsızlık oranı ve disiplin cezası daha yüksek bulundu. Öğrencilerin SCS puanları ile sigara içme arasında anlamlı bir ilişki yoktu. Alkol veya madde kullanan arkadaşları olan öğrencilerin MSPSS puanları kullanmayanlara göre daha düşüktü.

Sonuç: Ailede veya arkadaşlarda her türlü sigara alkol ya da madde kullanıcısının bulunmasının öğrencilerde sigara kullanım riskini artırdığını saptadık. Çalışmamızda sigara ve alkol ya da madde kullanan arkadaşları olan öğrencilerin MSPSS puanları daha düşük bulundu. Bu bulgular bize bağımlılık yapan davranışlar ve sosyal destek ile güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir. Alkol-madde kullanım bozukluğu ile ilişkili faktörlerin ve ilişkili faktörlerin bilinmesi bu psikososyal sorunu önlemek için önemlidir.