Özet

GİRİŞ ve AMAÇ

Bu çalışmada ergenlerin vücut ağırlığı (VA) ile ilişkili beden algısının belirlenmesi, beden algısı ile yaşam kalitesi ve öz-yeterlilik arasındaki ilişkinin saptanması amaçlanmıştır.

YÖNTEM ve GEREÇLER

Çalışma, ortalama yaşları 16.3±1.1 olan 779 (%55,3’ü kız, %44,7’si erkek) ergen ile yapılmıştır. Hesaplanan vücut kitle indeksinin (VKİ) yaş ve cinsiyet persentiline göre değerlendirilmesi ile ergenler çok zayıf, zayıf, normal, kilolu ve şişman olarak tanımlanmıştır. Ergenin vücut ağırlığına ilişkin beden algısı sorulmuş; çok zayıf, zayıf, normal, kilolu, çok kilolu seçeneklerden birini işaretlemeleri istenmiştir. Katılımcılar yaşam kalitesi ölçeği ve öz-yeterlilik ölçeğini doldurmuştur.

BULGULAR

Katılımcıların VKİ değerleri ile toplam yaşam kalitesi puanı arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Kızların %47,3‘ü, erkeklerin ise %36,5’inin kendilerini olduğundan farklı ağırlıkta gördüğü tespit edilmiştir. Normal VA’da olmalarına rağmen kızların %43’ü, erkeklerin ise %14,3’ü kendini olduğundan kilolu görmüştür. Normalin üstünde VA’da olan erkeklerin %34,8’i ise kendini olduğundan zayıf görmüştür. Kızların hiç biri kendini olduğundan zayıf görmemiştir. Kendini olduğundan kilolu gören tüm öğrencilerin, kendini normal görenlere göre yaşam kalitesi düşük bulunmuştur. Ergenlerin gerçek VA ve beden algısı ile öz-yeterlilik puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki görülmemiştir.

TARTIŞMA ve SONUÇ

Çalışmamızın neticesinde, ergenlerin vücut ağırlığından bağımsız olarak vücut ağırlığı ile ilgili beden algılarının sorgulanmasının önemi bir kez daha ortaya konmuştur. Kendini olduğundan kilolu hissedenlerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik müdahalelerin gerekli olduğu düşünülmektedir.