Özet

Amaç: Ekran bağımlılığı (EB) olan çocuklar, azalmış fiziksel aktivite ve bozulmuş beslenme düzenine bağlı olarak insülin direnci (İD), obezite, hiperlipidemi ve tip 2 diabetes mellitus açısından yüksek risk altındadırlar. Yakın zamanda yapılan çalışmalarda EB ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun (DEHB) obezite ile ilişkisi gösterilmiştir. Bu çalışmamızda, EB olan çocuklarda (obez olan veya olmayan) İD varlığını ve etkili faktörleri göstermeyi amaçladık. DEHB, EB ile birliktedir. EB olan çocuklarda aktivite azalmıştır ve buna bağlı olarak İD vardır.

Yöntem: Çalışmaya 11-17 yaş aralığında 108 çocuk alındı. Olgular DEHB ve EB açısından ölçekler ile değerlendirilerek üç gruba ayrıldı. Bu üç grupta eşit sayıda obez ve obez olmayan olgu bulunmaktaydı. İD’yi değerlendirmek için insülin direncinin homeostatik modeli değerlendirmesi (HOMA-IR) değerleri hesaplandı. Vücut yağ analizleri TANITA BC-420 MA vücut kompozisyon analizatörü ile yapıldı. Tüm olgulara 3 gün süre ile “Armband Sense Wear” pedometer takılarak bazal metabolik hız (BMH), aktivite ve istirahat süreleri kaydedildi. Karbonhidrat, yağ ve kalori tüketimi özel beslenme programı (BEBIS) ile hesaplandı.

Bulgular: Ekran bağımlılığı olan ve olmayan gruplar arasında enerji tüketimi, BMH ve vücut yağ kitlesi ve diyet içeriği benzerdi. DEHB ve ekran bağımlılığının, HOMA-IR üzerine etkisi saptanmadı.

Sonuç: EB ile İD arasında ilişki saptanmadı. Bağımlı faktörler gruplar arasında benzerdi. Ekran bağımlılığının obezite ile ilişkisini ve nedenlerini ortaya koymak için daha çok çalışmaya ihtiyaç vardır.