Özet
Amaç: Bispektral indeks (BİS) olarak bilinen belirli bir elektroensefalografi parametresi, sedatif ve hipnotik etkileri değerlendirmek için kullanılan objektif yöntemlerden biridir. Bu çalışmanın amacı, çocuk yoğun bakım ünitesinde sedasyon-analjezi uygulanan hastaların bilinç düzeylerinin izlenmesi ve ağrılı işlemlerden sedasyon düzeylerinin nasıl etkilendiğinin, BİS ve Ramsey Sedasyon Skalası (RSS) ile değerlendirilmesidir.
Yöntem: Bu prospektif gözlemsel çalışma, 24 yataklı üniversiteye bağlı üçüncü basamak pediatrik yoğun bakım ünitesinde yatan 43 çocuk hasta üzerinde yapıldı. Endotrakeal aspirasyon prosedüründen önce ve sonra BİS, RSS ve vital bulgular kaydedildi. Hastalar seçilen analjeziklere göre fentanil veya morfin olmak üzere iki gruba ayrıldı. Endotrakeal aspirasyon öncesi/sonrası yüzde değişimi (BİS, elektromiyografi aktivitesi, sinyal kalite indeksi, RSS skoru, kalp hızı, oksijen satürasyonu) hesaplandı.
Bulgular: Endotrakeal aspirasyon yapılan hastaların BİS değerindeki artış, kalp atım hızındaki artış ve RSS’deki düşüş anlamlı bulundu (sırasıyla p<0,01, p=0,01, p<0,001). BİS ve RSS’deki yüzde değişimler ise iki grup (morfin ve fentanil grupları) arasında karşılaştırıldığında anlamlı fark bulunmadı.
Sonuç: Opioidler gibi güçlü analjezik ajanlar alan hastalarda bile endotrakeal aspirasyon gibi ağrılı işlemler hastaların BİS değerlerini yükseltmekte ve konforlarını bozmaktadır. Sürekli BİS değer takibi, sedasyon izleme ve hasta konforu konusunda klinik puanlama sistemlerinden daha faydalı olabilir. Ayrıca farklı analjezik ajan gruplarıyla daha ileri çalışmaların yapılmasını öneriyoruz.